WIĘKSZE KORZYŚCI

Jak stwierdza Granet komentując dane chińskie, każdy spodziewał się zyskać „lepszą zapłatę, więk­sze korzyści z przyszłych prac”. Podobnie kal­kulują Eskimosi. Wymiana i rozdawanie prezen­tów, idące w parze ze świętem Sedny lub z wy­prawianiem dusz w zaświaty — mają mistyczną skuteczność. Dzięki nim można liczyć na pomyślne łowy. „Nie ma hojności, nie ma powodzenia” — podkreśla Mauss, wysnuwając ten wniosek ze stwierdzenia, że „wymiana podarków pociąga za sobą obfitość dóbr”. Wymiana podarków, jakiej dokonuje się dziś jeszcze w Europie, w szczegól­ności z okazji Nowego Roku, wydaje się nikłym szczątkiem intensywnego krążenia wszelkich dóbr, które dawniej, przy okazji przemiany roku, miało odnowić moc egzystencji kosmicznej i wzmocnić spójność egzystencji społecznej.