ORIENTACJA PTAKÓW WĘDROWNYCH

Najwięcej tajemnic kryje jeszcze orientacja ptaków wędrujących. Wiele gatunków lecących wzdłuż wybrzeży morskich i nad lądami wykorzystuje do orientacji zarysy brzegu i siatkę rzek. Dowodzi tego obserwacja, że ptaki lecą najczęściej w okresach dobrej widoczności, a w razie silniejszego zamglenia przerywają wędrówkę. Trudniej jednak pojąć, jak orientują się ptaki przelatujące ogromne odległości nad oce­anami, np. niektóre gatunki północnoamerykańskie, lecące co roku na Bermudy, lub siewki (Phmalis dominica) lecące z Alaski na wyspy Oceanu Spokojnego (3600 km). Nic ma tu niestety miejsca na opisy bardzo interesujących i pomysłowych doświadczeń, za pomocą któ­rych próbowano analizować orientację wędrujących ptaków. Bardzo wiele danych dały obserwacje gołębi pocztowych, powracających — jak wiadomo — szybko i sprawnie do gołębnika po odwiezieniu ich na odległości przekraczające setki kilometrów. Swoisty rekord dzierży nawałnik (Paffinus pujfimts), zdjęty z gniazda zbudowanego na wybrze­żu Walii w Wielkiej Brytanii, przywieziony samolotem do Bostonu w Ameryce i tam uwolniony. Ptak ten powrócił do swego gniazda po 12 dniach i 12 godzinach, przelatując w poprzek cały Atlantyk. Prze­byta odległość wynosiła około 5000 km; ptak przebywał więc dziennie ponad 400 km. Dowodzi to, że nie błądził, lecz leciał prosto w kierunku celu — rzecz zadziwiająca tym bardziej gdy się wie, że gatunek ten nigdy nie występuje na zachodnim Atlantyku.